البته آن سالها هم کار پایهای و اصولی در فوتبال ایران انجام نمیشد ولی حداقل فوتبال محلات را داشتیم و فوتبال روی زمینهای خاکی هنوز زنده بود. ضمن اینکه در بعضی از استانها مانند خوزستان فوتبال حیات داشت ولی زمانی که فوتبال خوزستان و تهران از بین رفت، بازیکنسازی هم از بین رفت. متأسفانه الان هیچ برنامهای وجود ندارد و همین موضوع یکی از دلایل مهم در کمشدن پدیدهها و استعدادهای فوتبال ایران است که روی موفقیت ایران در ترانسفر بازیکن به اروپا تأثیر منفی گذاشته است.
درباره علت کمشدن لژیونرهای ایرانی در لیگهای اروپایی باید گفت که علاوه بر بازیکن، در بخش مربیان و داوران نیز همین مشکل وجود دارد. ما الان مربی ایرانیای در کشورهای دیگر نمیبینیم ولی این همه مربی خارجی به کشور ما میآیند؛ دقیقا مانند بازیکنان خارجی. به جرأت میتوانم بگویم که در این سالها بالای 90درصد از بازیکنان خارجیای که به کشور ما آمدند کیفیت لازم را نداشتند و بسیاری از مربیان هم نتوانستند کمکی انجام دهند.
ابتداییترین اصول مدیریت میگوید که اگر میخواهید در مسیر پیشرفت قرار بگیرید باید نیروی انسانی تربیت کنید اما ما در همین ابتداییترین مرحله مشکل داریم. ما در تربیت نیروی انسانی سرمایههایمان را بیهوده هدر میدهیم؛ میلیاردها تومان هزینه میکنیم و مربی و بازیکن بیکیفیت میگیریم. درحالیکه اگر این سرمایه در جهت تولید و تربیت نیروی انسانی خودمان استفاده میشد، میتوانستیم بهترین بازیکن، داور و مربی را داشته باشیم و در بحث پرورش استعدادها و پدیدهها بهترین نتیجه را بگیریم.
در حال حاضر وقتی درتیم ملی بازیکن قدیمی را کنار میگذاریم، جایگزین نداریم. علتش هم این است که یک دیدگاه تولیدکننده وجود ندارد. حتی یک مربی که این دیدگاه را دارد تنها میماند و در نهایت جریمه هم میشود و کسی پشت چنین مربیانی نمیایستد چون همه به نتیجهگرفتن فکر میکنند. واقعا در بخش پایه چقدر به این مربیان و بهکار و معلومات افرادی که در این حوزه کار میکنند بها میدهیم؟ این مسئله نشان میدهد که ما دیدگاهی در جهت تولید نداریم.
من گاهی در میان جوانان فوتبال ایران حضور دارم و میبینم که انگیزه خوبی دارند. این جوانان باید فضای رقابت پیدا کنند اما در لیگ ما تیمهایی که بخواهند به جوانان فضا دهند کم است و در آخر هم میبینید که مربیانی که به جوانان بها میدهند تنها میمانند. در سالهای اخیر هم بازیکنان ایرانی ترجیح دادند به کشورهای عربی بروند چون راه رفتن به اروپا بسته بود و برای بازیکنان ما مسائل مالی در اولویت قرار گرفت. شاید بعضی از آنها هم تحتتأثیر مدیر برنامههایشان تصمیمات اشتباهی گرفتند که از لحاظ فنی به ضررشان شد.